Tradycja polskich stołów

Standardowym elementem każdej istniejącej kultury jest kuchnia. Na jej kształtowanie ma wpływ wiele czynników, takich jak położenie i uwarunkowania geograficzne, poziom zamożności ludzi oraz... sąsiedzi. Tradycyjne potrawy znajdujące się w regionalnych jadłospisach zawdzięczają dzisiejszą popularność dawnym biesiadom na zamkach towarzyszącym zwycięstwom, uroczystościom oraz wszelkiego rodzaju spotkaniom rangi dyplomatycznej. Różnorodność dań i przepych dawnych uczt stanowiły świadectwo bogactwa narodu i sprawiały, że regionalne przysmaki stawały się popularne także poza granicami państwa.

Pierwszą ucztą, którą opisał słynny kronikarz Gall Anonim, była uczta z okazji postrzyżyn Siemowita, syna Piasta. Podano na niej pięknie utuczonego prosiaka, którego popijano dobrze sfermentowanym piwem. Kolejną, znaną wówczas na terenie Europy, biesiadę, zorganizował na cześć cesarza Ottona III Bolesław Chrobry. Stoły uginały się pod ciężarem piw, miodów i mięsa. Co jedzono poza salonami?

Pamiętajmy, że byliśmy i jesteśmy krajem leżącym na pograniczu Europy i Azji. To właśnie przez niego wiodły szlaki handlowe. Przemierzający je kupcy również wywarli wpływ na kształtowanie naszego narodowego smaku. Polska kuchnia stanowiła efekt symbiozy wielu kultur i nie pozostawała w izolacji. Królowie brali sobie za żony cudzoziemki, które często wprowadzały obce obyczaje do rodzimego jadłospisu. W ten sposób na naszych stołach zagościło mnóstwo przypraw, takich jak pieprz, goździki, szafran, cynamon, ziele angielskie i gałka muszkatołowa. Do przyrządzanych potraw częściej niż dziś wykorzystywano warzywa. Od XVII wieku ich asortyment rozszerzył się wskutek wielkich odkryć geograficznych. Gotowano je w wodzie, rosole, często też nadziewając, smażąc lub piekąc.

Kuchnia staropolska słynęła z bogatej różnorodności potraw rybnych. Wszelkim rybnym i drobiowym daniom nadawano winnego smaku poprzez dodawanie naturalnych kwasów, kwaśnych owoców oraz zakwaszanie piwnym bądź winnym octem. Słodzono za pomocą powideł, soków owocowych oraz miodu. Nie sposób nie wspomnieć o tradycji warzenia piwa, znanej od początku istnienia państwa polskiego. Niemcy nazywali Bolesława Chrobrego Trink-bier, ponieważ był entuzjastą tego trunku. W czasach pierwszych Piastów miało ono zielonkawy kolor. Najpopularniejsze piwo, uwielbiane m. in. przez papieża Klemensa VIII, rozlewane było w Warce.

Wskutek rozbiorów wykształciły się specjały regionalne. Trudno mówić o jednolitej polskiej kuchni. Inaczej smakują przysmaki poznańskie, inaczej śląskie, a jeszcze inaczej potrawy z regionu byłej Galicji. Na Śląsku popularne są kluski z roladą i „modrą” kapustą, w Warszawie natomiast flaki. Na koniec kilka charakterystycznych dań serwowanych na terenie całego kraju:

1. Kapuśniak – zupa z poszatkowanej kiszonej kapusty i warzyw, gotowana na wywarze z wędzonego boczku.
2. Makowiec – ciasto zawijane z makiem.
3. Kaszanka – wędlina z kaszy, krwi oraz podrobów.
4. Mizeria – zielony ogórek w słodko – kwaśnym jogurcie.