Przepyszny dżem truskawkowy, rozsmarowany na chrupiących tostach, jest w czasie jesiennej szarugi najlepszym wspomnieniem wakacji. Jest pod każdym względem lepszy od sztucznych substytutów, które możemy kupić w supermarkecie. Prawdziwy, domowy dżem truskawkowy nie zawiera zagęszczaczy ani inny składników chemicznych, ma charakterystyczny ciemny kolor i zachwycający zapach. Nie każdy z nas posiada jednak mamę czy babcię, która przygotuje dla nas te pyszne przetwory. W takiej sytuacji najlepiej skorzystać z naszego przepisu i przyrządzić dżem z truskawek samodzielnie.

DŻEM TRUSKAWKOWY

Składniki:

• 1 kg truskawek 
• 200-300 g cukru
• sok i miąższ z 1 cytryny 
• ew. skórka z 1/4 cytryny

Przygotowanie:

Umyć truskawki i zostawić do odsączenia, następnie odszypułkować i zasypać 100 g cukru. Odstawić na ok. 2 godz. do lodówki. Całość przełożyć do dużego garnka lub patelni Eco-Vital, dodać sok i ew. skórkę cytryny, podgrzać na małym ogniu. Po całkowitym rozpuszczeniu cukru zwiększyć ogień, aż truskawki zaczną wrzeć. Przesmażyć, jednocześnie zdejmując przy pomocy łyżki cedzakowej zbierającą się na powierzchni pianę. W końcowej fazie gotowania mieszać dżem aż od dna oraz dodać resztę cukru.

Dżem powinien zgęstnieć po ok. 2-3 godzinach. Konsystencję dżemu można sprawdzić tzw. "metodą talerzykową" - wlać kroplę dżemu na schłodzony talerzyk i odwrócić pionowo; prawidłowo zrobiony dżem nie ścieka.

Przełożyć dżem do słoików, mocno dokręcić, odwrócić do góry dnem i zostawić do wystygnięcia.

Dzisiejszy wpis będzie inny niż dotychczasowe, będzie poruszał temat chleba, który ma dla mnie wartość sentymentalną. Dlatego inaczej niż zwykle, napiszę mniej oficjalnie. 

W moim domu zapach świeżego chleba był codziennością. Niezależnie od tego czy za oknem świeciło słońce, czy wiał porywisty wiatr lub trwała nieprzyjemna ulewa. Moi rodzice i dziadkowie od pokoleń kultywowali tradycję pieczenia chleba. W przydomowej piekarni przygotowywano najsmaczniejszy chleb w całej wsi. Moja rodzina jako jedyna prowadziła taki zakład i do dziś cieszy się niesłabnącym uznaniem. Miałem napisać o chlebie, dlatego nie wyobrażam sobie nie wspomnieć o tym jak było u mnie w domu, w piekarni u Piotrkowskich. Zresztą to chyba oczywiste, że chleb codziennie gości na stołach większości domów w Polsce, rzadko jednak zastanawiamy się skąd się wziął i jak się zmieniał.

Uważa się, że chleb znany jest ludzkości od przeszło 12 tys. lat. Z biegiem czasu ulegał ciągłej metamorfozie, zmieniając swą pierwotną postać, do tej którą znamy obecnie. Przypuszcza się, że pierwszym „prachlebem” było pieczywo zbożowe w postaci ugotowanej pasty zbożowej. Były to raczej gęste papki, polewki, których głównym składnikiem była praktycznie sama woda (80-90%), wymieszana z wyłuskanymi oraz utłuczonymi ziarnami jednego z pierwszych zbóż (jęczmień, pszenica, żyto i proso), jakich człowiek nauczył się uprawiać. Następnie zaczęto wypiekać pierwsze podpłomyki, przygotowywane w gorącym popiele, na rozgrzanych kamieniach, a z czasem w piecach. Przez tysiąclecia chleb spożywany był niemalże od razu, gdyż tylko ciepłe placki nadawały się do spożycia, bowiem te, które ostygły były praktycznie niejadalne, ze względu na twardość. Taki chleb łatwiej było łamać niż kroić. Zresztą zwyczaj ten zachował się do czasów nam współczesnych w wielu krajach śródziemnomorskich, np. we Francji. 

Chleb, który znamy obecnie wykształcił się dopiero w starożytnym Egipcie, ok. 2600 lat p.n.e. Nieznany do tej pory sposób przygotowania ciasta z zakwasem stał się na tyle popularny, że przetrwał do naszych czasów w niemalże niezmienionej formie. Nie wiadomo dokładnie jak odkryto, że fermentujący rozczyn wody z mąką poprawia walory smakowe ciasta i znacząco wpływa na jego pulchny kształt. Być może odkryty został przez pomyłkę i nieuwagę, a być może poprzez szereg eksperymentów. 

Przez tysiące lat procedury wypieku chleba nie uległy znaczącym przemianom. Przeobrażeniu uległa jedynie technologia produkcji. W antycznym Rzymie istniało nawet 500 piekarń za panowania tylko jednego cesarza, a w greckich polis, na 500 lat p.n.e. przygotowywano, aż 50 gatunków pieczywa. Pod koniec XVII w. francuski parlament zezwolił na używanie drożdży, do tej pory nieuznawanych, które, jak zresztą sądzono, w przypadku wypieków są szkodliwe dla zdrowia. Zresztą mechaniczny proces produkcji postrzegany był za obrazoburczy i wielu piekarzy przygotowywało chleb pod osłoną nocy, co obecnie jest normą, ze względu na masowe zapotrzebowanie. Z kolei pierwsza fabryko-piekarnia powstała w roku 1868 w stolicy Austro-Węgier, a całkowite uprzemysłowienie do Polski dotarło dopiero w 1961 roku.

Nie ma jednak znaczenia rodzaj chleba, jego smak i skład, to czy jest wyrośniętym bochenkiem czy płaskim podpłomykiem. Niemalże w każdej kulturze na całym świecie sprawia taką samą radość i wszędzie szanowany jest z równie wielkim namaszczeniem. Dlatego zgodnie z ideą Rewolucji Eco-Vital, gorąco zachęcam do wyboru tradycyjnie przyrządzanych chlebów, opartych na naturalnym zakwasie i wypiekanych w piecach opalanych drewnem. „Bądź dobry jak chleb” - głosi hasło wiszące nad drzwiami pracowni mojego ojca, lepszego życzyć Wam nie mogę.

Jajko to jeden z najbardziej wartościowych produktów spożywczych. Z powodzeniem wykorzystywany jest nie tylko jako główny element posiłku, ale także jako składnik służący do przygotowywania innych potraw. W jajku wartościowe jest zarówno żółtko (zawierające m. in. proteiny, związki fosforu, tłuszcz, składniki mineralne i witaminy), jak i białko (składające się głównie z wody i protein). W żółtku poza witaminami A, D i E, znajduje się również wapń, fosfor i żelazo. W białku natomiast, rozpuszczone w wodzie, mieszczą się też witaminy, sód, potas i chlor.

Ludzki organizm przyswaja 95% składników pokarmowych zawartych w jajkach. Jest jednak pewien minus spożywania jajek w dużych ilościach. Mimo że są wyjątkowo lekkostrawne, nie należy ich spożywać w nadmiernych ilościach ze względu na zawarty w nich cholesterol.

Do wyboru mamy kilka rodzajów jajek:

Jajo indycze - ma takie samo zastosowanie w kulinariach jak jajo kurze, choć jest od niego dużo większe.

Jajo gołębie – mniejsze od kurzego. We Francji i w Chinach bywa przyrządzane jako potrawa.

Jajo kaczki mandarynki – jest mniejsze od zwyczajnego jaja kaczego. Znane jest przede wszystkim w kuchni chińskiej.

Jajo kaczki piżmowej  – jest oleiste, ma intensywny smak i powinno się je spożywać możliwie jak najświeższe

Jajo kacze – należy gotować co najmniej 10 minut. W innym przypadku może być szkodliwe dla zdrowia

Jajo gęsie – charakteryzuje się intensywnym aromatem i oleistością (podobne w smaku do kaczego). Poleca się je również możliwie jak najświeższe. Zawierają dużo tłuszczów, są pożywne ale niestety ciężkostrawne więc nie poleca się spożywać ich w nadmiernych ilościach.

Jajo kury liliputki – jest mniejsze od zwykłego jaja kurzego, ale poza wielkością niczym się od niego nie różni.

Zielone jajo kurze – znoszą gatunki które są krzyżówką rasy araucana i sebrytki.

Brązowe jajo kurze  – jak inne różnobarwne jaja kurze nie różnią się pod względem smaku.

Białe jajo kurze  – proste i zarazem doskonałe w formie to najczęściej występujący rodzaj jaja na świecie.

Jaja przepiórcze -  pojawiają się na naszych stołach coraz częściej. Są małe, brunatno nakrapiane i wysoko cenione przez ambitnych kucharzy. Cechuje je ogromna trwałość: mogą być przechowywane w lodówce do trzech miesięcy. Ma duży udział żółtka w stosunku do całego jajka.

Jajo perliczki – jest nieco mniejsze od kurzego, ale pod względem kulinarnym zalicza się do najlepszych ze wszystkich jaj.

Jajo mewy – o ciemnobrunatnej nakrapianej skorupce odznacza się delikatnym rybim posmakiem.

Z okazji nowego tygodnia pragniemy podzielić się z wami nietypowym przepisem na makaron z sosem Bolognese. Chociaż zwykliśmy podawać go z makaronem spaghetti, to jednak w tradycyjnej wersji tej potrawy podstawą był makaron tagliatelle. Oryginalny sos Bolognese, pochodzący ze słonecznej Bolonii, sporządzany jest z wielu rodzajów mięs, które razem z sosem gotuje się nawet 4 godziny. Należy jednak pamiętać, że jest to sos mięsny, do którego Włosi dorzucali warzywa, które akurat mieli pod ręką, dlatego nie powinniśmy przesadzać z ilością przecieru pomidorowego lub samych pomidorów.

Składniki:

• 1 marchewka
• 1 łodyga pora
• 1 cebula
• 1 pomidor, obrany ze skórki
• 150 g boczku
• 500 g mielonego mięsa
• 4 łyżki koncentratu pomidorowego
• 1 szklanka gorącego bulionu warzywnego
• 1 szklanka wody
• 3 łyżki oliwy
• sól i pieprz do smaku
• szczypta oregano

Przygotowanie

Na oliwie, rozgrzanej w rondlu Eco-Vital, zeszklić drobno pokrojoną cebulę. Dodać posiekany por oraz startą na paski marchewkę. Gdy warzywa się przyrumienią, należy rozłożyć je równomiernie po bokach naczynia, a na środek dodać pokrojony boczek, który należy podsmażyć, co jakiś czas mieszając. Na koniec wymieszać z warzywami. Dotychczasowe składniki przesunąć na bok garnka i partiami wkładać mięso mielone: włożyć 1/3 część mięsa i dokładnie obsmażyć, pamiętając, aby co chwilę mieszać, do momentu, aż kolor zmieni się z czerwonego na brązowy. Następnie całość wymieszać z boczkiem i warzywami, ponownie przesunąć na bok i podobnie postąpić zresztą mięsa. Gdy już całe mięso mielone zostanie wymieszane z pozostałymi składnikami, do rondla wlać szklankę wody i gotować na średnim ogniu przez 3 minuty. Dodać koncentrat pomidorowy rozcieńczony w trzech łyżkach gorącego bulionu i dokładnie wymieszać. Po wymieszaniu dodać pozostały bulion i doprowadzić do wrzenia. Pomidora pokroić w drobną kostkę i dodać do garnka. Doprawić solą, pieprzem i oregano. Przykryć i gotować na małym ogniu przez dwie godziny. Od czasu do czasu mieszając. Podawać z tagliatelle ugotowanym al dente. Makaron podawać z sosem posypanym tartym serem (np. parmezanem).

Czy potrzebne nam drogie noże?

Wysokiej klasy noże kuchenne to akcesoria, które są niezbędne nie tylko profesjonalnemu szefowi kuchni, ale także amatorom – miłośnikom gotowania. Używanie znakomitej jakości przyrządów kuchennych sprawia, że przyrządzanie potraw jest łatwiejsze, bezpieczniejsze, a przede wszystkim przyjemniejsze.

Jakie noże wybrać?

 Po pierwsze, należy zwrócić uwagę na fakt, iż produkty spożywcze przetwarzane narzędziami niskiej jakości czy wykonanymi ze słabych materiałów odbierają im wiele wartości odżywczych. Także mięsa i warzywa krojone tępymi czy rdzewiejącymi nożami stają się mniej pożywne i zdrowa. Niezależnie od tego z jak wysokiej półki są produkty spożywcze, które jemy, obrabianie ich narzędziami można by rzecz „topornymi” prowadzi w prostej linii do znaczącego obniżenia ich jakości.

A więc na jakie noże powinniśmy się zdecydować? Oferta jest bardzo bogata, podobnie jak i zakres cenowy tych artykułów. Już po środku tego przedziału z powodzeniem znajdziemy noże jakości zdatnej do użytkowania w przeciętnej kuchni. Jeśli jednak chcemy korzystać z produktów wysokiej jakości, lepiej zdecydować się na te droższe.

Japońskie czy europejskie?

W tej kategorii do wyboru posiadamy noże japońskie i europejskie. Co do tych drugich – najlepiej wybierać noże niemieckie, cechujące się precyzyjnym wykonaniem z odpowiedniej jakości materiałów. Noże japońskie różnią się od europejskich głównie kształtem – te pierwsze mają ostrza w kształcie litery V, te drugie natomiast litery U.

Decyzja, które z nich są lepsze uzależniona jest od indywidualnych czynników. Wyjątkowo ostre noże japońskie idealnie sprawdzają się do rozcinania struktur komórkowych produktu żywieniowego. Europejskie noże są tymczasem uw

ażane za bardziej trwałe i niezawodne. Wybór spomiędzy nich związany jest głównie z emocjami oraz zwyczajami towarzyszącymi nam w kuchni.

Dla Japończyków nóż jest nie tylko przedmiotem użytkowym - stwierdza Alexander Trapp, mechanik cięcia metalu i kucia noży z Monachium. - W Japonii uważa się, że każdy nóż ma niepowtarzalną osobowość, kształtowaną przez jego użytkownika.

Ceramiczne czy stalowe?

Zasadnicza różnica pomiędzy nożami ceramicznymi a stalowymi polega na ich zastosowaniu. Noże ceramiczne są często polecane jako uzupełnienie kompletu tych stalowych, ponieważ powinno się ich używać do krojenia innego rodzaju produktów. Warto pamiętać, że wyroby ceramiczne są twarde i ostre, ale stosunkowo kruche. Nie rdzewieją, nie ulegają przebarwieniom i są odporne na działanie kwasów. Są łatwe do utrzymania w czystości i zachowują ostrość na bardzo długi czas. Trzeba tylko pamiętać, aby nie kroić nimi bardzo twardych rzeczy (np. kości lub zamrożonych produktów), nie używać do podważania wieczek czy otwierania słoików oraz nie upuszczać na twarde podłoże.

Alternatywa dla nich to oczywiście noże stalowe. Są one bardzo wytrzymałe, ale szybko się tępią. Ponadto, ulegają korozji i przebarwieniom, dlatego trzeba pamiętać, aby utrzymywać je w idealnej czystości, a po umyciu wycierać do sucha. Zardzewiały nóż ze stali zmienia smak krojonych nim produktów, natomiast tępy stanowi ogromne niebezpieczeństwo, większe nawet niż ten ostry jak brzytwa.

Cztery proste rady

Na koniec mamy kilka rad dla osób przymierzających się do zakupu profesjonalnych noży.

1. Optymalna wielkość zestawy to cztery elementy: duży nóż uniwersalny (nóż szefa kuchni), nóż do obierania, tasak (chiński nóż kucharski) oraz nóż do filetowania.

2. Zawodowcy radzą, aby przed zakupem noża wziąć go do reki i sprawdzić czy ma odpowiednie wymiary. Niefunkcjonalny nóż, nawet najlepszej jakości, nie spełni dobrze swojej roli.

3. Nie wolno zapominać o osełce. Najlepiej, by była stalowa. Należy używać jej po każdym krojeniu. Pamiętajmy, że tępy nóż jest groźniejszy niż ostry!

4. Noży nie należy przechowywać w stojakach. Są one siedliskiem bakterii i pleśni, szczególnie jeśli odkładamy do nich noże niedokładnie osuszone. Do przechowywania wysokiej jakości noży polecane są magnetyczne wieszaki lub specjalne schowki do szuflady.

Dzisiaj proponujemy dość nietypowe danie - pieczeń cygańską z nadzieniem. W polskiej kuchni ta potrawa pojawia się rzadko, a szkoda, ponieważ jest bardzo smaczna i sycąca. Wśród jej składników znaleźć można produkty, które są łatwo dostępne na krajowym rynku. Dodatki do niej serwowane, a mianowicie chleb i mizeria, stanowią tradycyjny element rodzimej kuchni, a całość trafi w gusta nawet najbardziej wymagających degustatorów.

PIECZEŃ CYGAŃSKA Z NADZIENIEM

Składniki (porcja dla 4 osób):

- 800 g wieprzowiny

- 50 g słoniny

- 2 cebule

- 1 papryka

- 2 łyżki przecieru pomidorowego

- 2 łyżki ketchupu

- olej

- sól

- pieprz

Przygotowanie:

Mięso przyprawić solą i pieprzem. Paprykę, cebulę oraz słoninę pokroić w kostkę, a następnie wymieszać z przecierem pomidorowym. Posolić i popieprzyć. Powstałym w ten sposób nadzieniem wypełnić mięso, a następnie je zawinąć. By rolada nie rozwinęła się podczas pieczenia, należy ją silnie owinąć nicią. W ten sposób przyrządzone mięso smarujemy olejem i wkładamy do rozgrzanej brytfanny Eco-Vital. Potrawę pieczemy przez około godzinę. Należy pamiętać, aby mięso często obracać, tak, aby upiekło się równomiernie. Na 10 minut przed zakończeniem pieczenia polać ketchupem. Podawać z chlebem i mizerią.

Mimo że coraz popularniejsze w diecie Polaków, brokuły nadal są niedoceniane. Inni przedstawiciele rodziny krzyżowych, kapustnych, od lat z powodzeniem goszczą na polskich stołach (m. in. kalafior, brukselka, jarmuż, kalarepa, rzodkiew czy rzeżucha ogrodowa), natomiast okazuje się, że to średnio popularne „zielone kwiaty” zaliczane są do najsmaczniejszych i najzdrowszych.

Wielbiciele brokułów dobrze wiedzą, że nie tracą one swoich walorów smakowych i zdrowotnych niezależnie od tego czy są świeże czy mrożone. Zawierają składniki odżywcze takie jak: witamina C (100 g brokułów odpowiada połowie dziennego zapotrzebowania), magnez, błonnik, potas, sulforafan (składnik posiadający właściwości antynowotworowe), prowitamina A, witamina K, kwas foliowy, luteina i zeaksantyna.

Jeśli zdecydujemy się kupić świeże brokuły, pamiętajmy o kilku charakterystycznych cechach. Po pierwsze, należy zwrócić uwagę na ich główki, które powinny być koloru ciemnozielonego lub purpurowego oraz powinny ściśle do siebie przylegać. W żadnym wypadku nie powinny być one żółtawe. Łodyga brokuła również powinna wyglądać podobnie, a także mieć jędrną budowę i zielone, świeże liście. Twarda łodyga o białym kolorze świadczy o nieświeżości warzywa. Brokuły można przechowywać w lodówce, w plastikowej folii, nie dłużej niż 5 dni.

Dziś polecamy Państwu pyszny i bardzo zdrowy placek jabłkowy z wiśniami. Wypiek ten idealnie sprawdzi się w okresie letnim, kiedy owoce sezonowe takie jak jabłka i wiśnie są tanie i ogólnodostępne. Łatwość wykonania oraz przystępne ceny produktów potrzebnych do jego wykonania sprawią, że placek jabłkowy z wiśniami szybko stanie się jednym z Państwa ulubionych przepisów na deser.

PLACEK JABŁKOWY

Składniki (porcja dla 8-10 osób):

- 1,5 kg kwaśnych jabłek

- 1 słoik wiśni (370 ml)

- 200 g masła

- 150 g cukru

- 400 g mąki

- 5 jajek

- 1 torebka proszku do pieczenia

- 1 torebka cukru wanilinowego

- 80 g płatków migdałowych

- 50 ml wody

- sok z dwóch cytryn

Przygotowanie:

Obrane jabłka podzielić na ćwiartki i usunąć gniazda nasienne. Miąższ podzielić na cząstki i skropić sokiem z cytryny. Wiśnie odsączyć. Cukier zwykły, cukier wanilinowy wraz z miękkim tłuszczem utrzeć na puszystą masę. Podczas ucierania wbijać kolejno jaja, następnie wsypać mąkę wraz z proszkiem do pieczenia i dokładnie wymieszać. Na końcu dodać wodę mineralną. Rozsmarować ciasto w natłuszczonym naczyniu kwadratowym i wyrównać powierzchnię. Wierzch obłożyć jabłkami i wiśniami, przykryć pokrywą. Piec około 20 minut. Następnie 5 minut przed końcem pieczenia dodać migdały, a po przestygnięciu posypać cukrem pudrem.

Od kilku lat niezwykle popularny stał się zdrowy styl życia. Dużo ruchu, mało stresu i, co najważniejsze, odpowiednia dieta. Szczególnie polecane jest gotowanie na parze, ponieważ ta metoda obróbki produktów spożywczych pozwala na zachowanie ok. 70% składników odżywczych, podczas gdy inne techniki kulinarne umożliwiają to jedynie w 40%. Gotowanie na parze to doskonały sposób na przygotowywanie zdrowych, smacznych  a także estetycznie wyglądających posiłków.

Jednak czy jest to tylko chwilowa moda czy też ta technika kulinarna zadomowi się u nas na stałe? Otóż okazuje się, że nie tylko jest ona znana na całym świecie od tysięcy lat, ale także że z powodzeniem była stosowana w prymitywnej formie przez nasze babcie i prababcie.

Korzenie gotowania na parze sięgają aż czasów prehistorycznych. Ludzie pierwotni przygotowywali w ten sposób posiłki zanim jeszcze odkryto ogień. Jako źródło ciepła wykorzystywano wtedy gorące źródła lub rozgrzane kamienie. Chińczycy gotowali na parze już 3000 lat temu. Wykorzystywali w tym celu specjalne kamionkowe naczynia, układane jedne na drugich. Do dziś jest to jedna z najlepszych metod na perfekcyjne przygotowanie ryżu.

W Europie Środkowo-Wschodniej gospodynie przyrządzały na parze różnego rodzaju kluski (w Polsce np. pyzy). Korzystały przy tym nie ze specjalnych naczyń, ale z garnka z wodą, przykrytego lnianą ściereczką, na której układały kluski.

Dziś nie musimy wyszukiwać specjalnych kamionkowych garnuszków czy ryzykować poparzenia się parą przy zakładaniu materiału na garnek. Wystarczy zakupić parowar sprawdzonej firmy i codziennie możemy cieszyć się zdrowymi i pysznymi posiłkami.

Mimo że, zwłaszcza wśród mężczyzn, jest wielu zwolenników diety "bardzo" mięsnej, są także osoby, dla których to warzywa stanowią cloe posiłku. Zapewne dlatego, że są one nie tylko smaczne, ale również wyjątkowo zdrowe i pełne witamin. W okresie letnim polecane są szczególnie w formie grillowanej. Odpowiednio doprawione, w towarzystwie ziół i sosów, przypadną do gustu nawet najbardziej zatwardziałym miłośnikom mięsiw. 

GRILLOWANE WARZYWA

Składniki (porcja dla 6 osób):

- 1 czerwona lub żółta papryka

- 1 żółta lub zielona cukinia

- ½ bakłażana

- szczypta kopru włoskiego

- 5-6 łyżek oliwy extra vergine

- odrobina octu balsamicznego

- sól

- pieprz

Przygotowanie:

Warzywa należy umyć i pokroić w kawałki, a następnie usmażyć na patelni wysokiej z małą ilością oliwy, na średnim ogniu, mieszając co kilka minut. Przyprawić solą i pieprzem. Pod koniec smażenia posypać koprem włoskim i skropić octem balsamicznym.